امیکرون اسب تروای کرونایی

 گزارش اختصاصی شلتوک :ا میکرون (Omicron)، آخرین سویه نگران‌کننده کرونا از نظر سازمان جهانی بهداشت که ابتدا B.1.1.529 نامیده می‌شد ، یکی از سویه های نسبتا جدید کرونا است که در مدت کوتاهی دنیا را به تسخیر خود درآورد.

چرا نگران کننده است؟

در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱، WHO بر اساس توصیه گروه مشاوره فنی سازمان جهانی بهداشت نوع B.1.1.529 را به عنوان یک نوع نگران کننده به نام Omicron تعیین کرد.

در مقایسه با انواع قبلی نگرانی، Omicron دارای تعداد زیادی جهش است. بیش از ۳۰ مورد از آنها در پروتئین اسپایک هستند که SARS-CoV-2 از آن برای ورود به سلول های ما استفاده می کند و به آن اجازه تولید مثل و انتشار می دهد. اگرچه ما هنوز عملکرد بسیاری از این جهش‌ها را نمی‌دانیم، برخی از آنها در انواع دیگر نگرانی‌ها مانند بتا و گاما دیده شده‌اند و به نظر می‌رسد که اتصال این گونه‌ها به سلول‌ها و آلوده کردن آنها را آسان‌تر می‌کنند. افزایش تکثیر ویروسی و جلوگیری از برخی از آنتی بادی های خنثی کننده تولید شده از طریق واکسیناسیون یا عفونت قبلی. با این حال، احتمال اینکه مقداری ایمنی باقی مانده باقی بماند بسیار زیاد است. سلول‌های ایمنی ما یاد می‌گیرند بخش‌های زیادی از پروتئین اسپایک را تشخیص دهند و ویروس نمی‌تواند همه آنها را تغییر دهد. اگر این کار را می کرد، دیگر نمی توانست ما را آلوده کند.

این سویه که در ابتدا کم خطر جلوه می کرد، در جدیدترین مطالعات مشخص شده است که  با عبور از سیستم ایمنی می‌تواند افراد را در فاصله زمانی کوتاه‌مدت حتی یک ماه دوباره گرفتار کرونا کند.

امیکرون با نشانه‌های سرماخوردگی ساده شایع شد.  ویروس‌شناس در ابتدا آن را در گروه یک بیماری ویروسی معمولی قرار دادند که به‌راحتی کنترل می‌شود و شدت‌ آن کم است اما ۷۰ روز از شیوع این ویروس، آمار مبتلایان و علائم بیماری اطلاعات جدیدی را در اختیار دانشمندان قرار داده است، تا جایی که همین سویه ساده و کم‌خطر هر روز رکورد جدیدی در فوت و ابتلا ثبت می‌کند. آمار مبتلایان روزانه به امیکرون در برخی کشورهای اروپایی به ۲۰۰ هزار نفر رسیده و ایالات متحده هم رکورد شناسایی بیش از یک میلیون بیمار مبتلا به کرونا در روز را پس از شیوع این سویه جدید ثبت کرده است. این در حالی است که مجموع بیماران کرونایی در جهان پیش از شیوع امیکرون ۲۵۸ میلیون نفر بود که روز گذشته به ۳۷۲ میلیون نفر افزایش پیدا کرد.

پیشروی در ایران

پیشروی این بیماری در ایران هم قابل توجه است؛ به‌ طوری که در کمتر از دو هفته، شمار بیماران جدید ۳۰ برابر شده و اکنون به مرز ۳۰ هزار نفر در روز رسیده است؛ آن هم در شرایطی که گفته می‌شد کرونای امیکرون نشانه‌هایی مانند سرفه‌، سردرد و آبریزش بینی، بدن‌درد یا ضعف و بی‌اشتهایی مشابه آنفلوآنزا و سرماخوردگی دارد و بر خلاف سویه‌های قبلی از جمله دلتا درگیری کمتری برای ریه ایجاد می‌کند. حالا اما تجربه بیماران و تأکید متخصصان حاکی از آن است که کرونای امیکرون به اندازه سویه‌های قبلی می‌تواند منجر به التهابات ریوی شود و این مسئله در واکسن‌نزده‌ها حادتر است.

دلایل افزایش مبتلایان

در  گزارشی که سازمان بهداشت جهانی منتشر کرده است  دلایلی برای افزایش موارد ابتلای شدید به این ویروس گزارش شده، اولین دلیل این است که ، موتاسیون های موجود دراین سویه قادر هستند به راحتی به سلول های انسانی متصل شود.

دومین دلیل موردی است که به آن فرار از ایمنی می گویند، به این معنا که افراد می توانند مجددا آلوده شوند و علت دیگری که مشاهده می شود تکثیر امیکرون در قسمت بالایی دستگاه تنفسی است.

بر این اساس ترکیب تمام این موارد باعث شده تا ویروس به راحتی انتشار یابد، همچنین درباره امیکرون چیزی که یاد گرفته ایم این است که ریسک بیماری سخت در امیکرون نسبت به دلتا کمتر است، اما حجم افراد مبتلا در سرتاسر جهان عجیب است.

داده های اولیه نشان می دهد که عفونت با omicron در مقایسه با عفونت با دلتا، تقریباً نصف میزان بستری شدن در بیمارستان را به همراه دارد.

حتی با وجود ریسک کم بستری شدن همچنان تعداد افراد زیادی را می بینیم که نیاز به مراقبت های بالینی دارند، افرادی که بستری شده اند بر دوش سیستم بار اضافی انداخته اند.

اطلاعات اخیر از  انگلستان در‌ مورد علائم کرونا امیکرون نشان می‌دهد که از دست دادن حس بویایی یا چشایی با امیکرون در مقایسه با دلتا حدود ۸۰ درصد کمتر شایع بوده است. اما، گلودرد در موارد امیکرون نسبت به دلتا تقریباً ۸ برابر شیوع بیشتری داشته است.

گزارشی دیگر از یک اپلیکیشن جمع‌آوری اطلاعات کووید-۱۹ (ZOE) درباره علائم شایع کرونا در پیک اومیکرون، ۵ علامت شایع در دوره ابتلا به اومیکرون را معرفی می‌کند، علامت اولیه و دومین علامت شایعی که بسیاری گزارش می‌کنند، علامتی بسیار خفیف و معمولی است که شاید هرکس به راحتی از کنار آن بگذرد: سردرد.

شایع‌ترین علائم در پیک اومیکرون براساس اطلاعات این اپلیکیشن به ترتیب عبارتند از:

• آبریزش بینی
• سردرد
• خستگی متوسط یا شدید
• عطسه
• گلودرد

بعد از آبریزش بینی که ۷۳درصد افراد تجربه کردند و رتبه اول را دارد، ۶۸درصد از مردم علامت سردرد را تجربه کرده‌اند.

واکسیناسیون

از آنجایی که نوع omicron بسیار جدید است، کارشناسان بهداشت ایده روشنی ندارند که واکسن ها چقدر در پیشگیری از بیماری موثر هستند. این احتمال وجود دارد که واکسن‌های کووید-۱۹ با انواع جدید آن‌قدر مؤثر نباشند. با این حال، هر چه یک فرد آنتی بادی بیشتری داشته باشد، محافظت بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل است که همه تشویق می شوند پس از واجد شرایط بودن، واکسن تقویت کننده COVID-19 دریافت کنند. شواهد اولیه حاکی از آن است که واکسن ها در مقایسه با دلتا در برابر گسترش omicron کمتر موثر هستند. اما واکسن ها هنوز به خوبی در برابر بیماری های جدی مانند بستری شدن در بیمارستان محافظت می کنند.

سازمان بهداشت جهانی موارد پراهمیت را این چنین عنوان کرد:

مورد اول: واکسن زدن در زمان مقرر، چون واکسیناسیون به طرز خارق العاده ای علیه بیماری سخت و مرگ بر اثر امیکرون و دلتا در مناطقی که هر دو سویه در حال گردش اند موثر است، بنابراین باید مطمئن شویم که بیشتر افراد حساس در همه کشورها واکسینه شده اند.

مورد دوم: باید مطمئن باشیم سیستم خوبی برای شناسایی داریم چون سیستم خوب و موثر افراد را به سمت مسیرهای درمان هدایت می کند، بنابراین آنها مراقبت هایی را که نیاز است دریافت می کنند و بقیه افراد نیز برای محافظت خودشان مسئولیت پذیری دارند./شلتوک

 منابع:

• https://www.nejm.org/

• https://www.bmj.com/

• https://www.thelancet.com/

• https://jamanetwork.com/journals/jamainternalmedicine