۱۶۰ هکتار پهنه تالابی ثبت شده بندر کیاشهر در کنوانسیون رامسر در سایه بی توجهی به قانون در خطر نابودی قرار دارد
دوم فوریه سالروز برگزاری کنوانسیون بین المللی تالابها در رامسر بود که به همین مناسبت در تقویمها به عنوان روز جهانی تالابها نامگذاری شده است تا بهانهای باشد برای افزایش آگاهی جهانی در مورد نقش تالابهایی که محل اتصال خشکی و آب هستند و قدمتی به اندازه تاریخچه زمین دارند.
تالابها مناطقی بسیار ارزشمند در زمینه حفظ تنوع زیستی گیاهان و جانوران، ذخیره سازی آب، پالایش محیط، تثبیت آب و هوا، تامین غذا و تولید فرآوردههای شیلاتی هستند بطوریکه ارزش اکولوژیک آنها ۱۰ برابر جنگلها و ۲۰۰ برابر زمینهای زراعی است.
در ایران بیش از ۸۴ تالاب با اهمیت بین المللی شناسایی شده است که از بین آنها تا کنون ۳۳ تالاب در قالب ۲۲ عنوان با مساحت یک میلیون و ۴۸۱هزار و ۱۴۷ هکتار در کنوانسیون رامسر ثبت شده اند.
در این میان ۲ تالاب لاگون و ۲۲ بهمن در شرق سفیدرود و پارک ملی بوجاق در غرب سفیدرود مناطق تالابی بندر کیاشهر هستند که در کنوانسیون بینالمللی رامسر ثبت شدهاند و از دیرباز به عنوان یکی از پهنه های تالابی بسیار مهم کشورمان باعث به وجود آمدن مناطق گردشگری بکر و زیبایی شدهاند.
پارک ملی بوجاق و تالاب لاگون کیاشهر بیش از ۳۳۵ گونه از ۵۲۴ گونه پرنده شناخته شده کشور را درخود جای داده است. غاز خاکستری، عروس غاز، فلامینگو، پلیکان، آوست چوب پا، باکلان، انواع حواصیل، اکراس، کله سبز، خوتکا از گونههای مهم پرندگان پارک ملی بوجاق هستند. از گونههای گیاهی پارک ملی بوجاق نیز می توان به نی، لویی، آقطی، تمشک، عدسک آبی، کلونی درختچههای گز، توسکا، انار اشاره کرد. این پارک همچنین از معدود زیستگاههاى فک خزرى؛ تنها پستاندار دریاى خزر است.
متاسفانه در سال های اخیر پهنه این تالاب ۱۶۰ هکتاری به دلیل ورود رسوبات ، فاضلاب خانگی و رشد گیاهان بومی در معرض خشک شدن قرار گرفته است.
ورود رسوبات رودخانه سفید رود و فاضلابهای خانگی به این تالاب موجب رشد و گسترش بیش از اندازه گیاهانی همچون نی و لویی شده و پهنه آبی تالاب کاهش پیدا کرده است. درحال حاضر تالاب لاگون با پدیده ( پُرغذایی) و خشک شدن مواجه است.
از سوی دیگر در سالهای اخیر هم کاهش تراز آب دریای خزر تالابها را در معرض خشکی و نابودی قرار داده است.
آنچه جای تاسف بیشتر دارد عدم توجه جدی به این ظرفیتها برای رونق صنعت گردشگری و بی توجهی به خطراتی است که ماهیت تالاب های کیاشهر را تهدید می کند و سبب میشود سرمایههایی اینچنین گرانبها برای مردم، کم بهره و گاهی مزاحم باشند.
رضا تیغ نورد از حقوق دانان گیلان می گوید: مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۹۶ قانونی با عنوان قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب های کشور را در خانه ملت به تصویب رسانده است که تکلیف و وظایف نهادهای مختلف را در سه زمینه حفاظت، احیاء و مدیریت تالاب ها معین می کند.
در ماده ۱ این قانون آمده است هرگونه بهره برداری و اقدامی که منجر به تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها گردد، ممنوع است.
ودر ماده ۲ نیز عنوان می شود سازمان محیط زیست مکلف است نیاز آبی زیست محیطی تالاب ها را تعیین و وزارت نیرو مکلف است ضمن تدوین و اجرای برنامه مدون نسبت به تخصیص و تأمین آن اقدام نماید.
تیغ نورد تأکید می کند: در ماده ۵ قانون مصوب مجلس بصراحت اعلام می شود که دولت مکلف است اعتبارات مورد نیاز برای اجرای طرحهای لازم جهت تحقق اهداف این قانون را در بودجه های سنواتی سالیانه دستگاههای ذی ربط پیش بینی نماید.
رضا تیغ نورد اضافه می کند: متاسفانه در ۶ سالی که از تصویب این قانون می گذرد سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو به تکالیف خود در قبال پهنه تالابی بندر کیاشهر عمل نکرده ونکته تاسف آور این جریان، عدم توجه نمایندگان مردم در خانه ملت به بی توجهی سازمان های مربوطه به قانون کشور است.
واقعیت علمی در مورد تالاب ها وجود دارد که اکوسیستم یک تالاب می تواند طی دو سال کاملا دگرگون شود ولیکن برای بازگرداندن آن به حالت عادی سالیان متوالی باید زمان صرف شود , چه بسا این ۶ سالی که قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب ها تصویب و به دولت ابلغ شده است فرصت مناسبی بود برای توجه به این سرمایه های طبیعی در بندرکیاشهر که از دست رفت.