پیاده راه فرهنگی رشت، سالها قلب اقتصادی گیلان بود و اکنون چند سالی است که تبدیل به قلب گردشگری و فرهنگی مرکزگیلان شده است.
اگر مسافر کشورهای گردشگرپذیر بوده باشید یا ویدئوهای آنها را تماشا کرده باشید حتما پیاده راه های سنگفرش شده با کافه هایی در گوشه و کنار آن را عمومادر شهرهای توریستی و همیشه بیدار دیده اید.در ایران نخستین شهری که اقدام به احیای بافت تاریخی شهر و ایجاد چنین فضای جالبی نمود، رشت است
همچنین از حیث توریستی وجود نمادهای تاریخی مانند ساختمان شهرداری، اداره پست، مریضخانه بلدیه ( که اکنون خانه صنایع دستی است) ،سینماها و چند مکان تاریخی دیگر ، همچنین مراکز خرید جذاب و بازارهای سنتی این مکان را به یکی از مقاصد گردشگری گیلان بدل کرده است
ساخت میدان شهرداری که قلب پیاده راه است از زمانی آغاز شد که در دوره پهلوی به منظور تمرکز بخش اداری رشت تصمیم گرفته شد در مرکز شهر میدانی به سبک نئوکلاسیک اروپا طراحی و ساخته شود. پس از ساخت این میدان، ساختمان های زیبایی چون بلدیه رشت، اداره پست و هتل ایران این مجموعه منحصربفرد را تکمیل کرد. از زمان ساخت تا سال ۱۳۹۴ این میدان و مجموعه های اطرافش پستی و بلندی های زیادی چون زلزله را به خود دیدند. اما در سال ۹۴ به همت شهرداری شهر رشت، میدان و سه خیابانی که اطراف آن را در برگرفته بودند تبدیل به پیاده راه هایی شدند که با طول ۸.۳ کیلومتر عنوان بزرگترین پیاده راه دنیا را به خود اختصاص داده اند.
تاریخچه ایجاد پیاده راه ها به مفهوم امروزین آن به حدود۷۰ سال قبل بازمیگردد و شهرهای اروپایی به ویژه دو کشور آلمان و
هلند در این زمینه در جهان پیشگام بوده اند. شهرهای آمریکایی با تاخیری نزدیک به دو دهه به توسعه محدوده های پیاده، روی
آوردند و کشورهای در حال توسعه نیز از حدود سه دهه قبل به طور جدی این موضوع را مورد توجه قرار دادند. در عین حال،
در بررسی سیر تکامل پیاده راهه ا در جهان میتوان تغییر رویکرد از اهداف اقتصادی و کالبدی صرف به نگرشهای رفاهی و
اجتماعی را به مرور زمان مشاهده نمود (کاشانیجو،۱۳۹۰)
نخستین اقدام از این دست، به اواخر قرن نوزدهم باز میگردد. طی این اقدام«اولمستد»شهرساز و معمار معروف آمریکایی که
بنیانگذار رشته معماری منظر یا زمین آرایی محسوب میشود، برای نخستین بار فکر جداسازی معابر را در سال۱۸۵۸ در
طراحی«پارک مرکزی نیویورک»به کار برد و راه سواره و پیاده را از هم جدا کرد (مهدیزاده،۱۳۷۹)
بعد از آن از سال۶۴۹۵، شهرهای ویژه پیاده از شمال غرب اروپا گسترش یافتند. از سال۱۹۵۰ ، مرزبندی رفت و آمد سواره در
بافتهای قدیمی رواج یافت و از دهه۶۰ پیاده راه سازی در آمریکا آغاز شد (رفیعیان، صدیقی و پورمحمدی،۱۳۹۰)
رشت به عنوان مرکز استان، بنا بر مستندات آماری در دهه پنجاه جزء ۵ شهر اول کشور در برخورداری از شاخص‌های توسعه بوده است.در دهه شصت این شهر از ۵ شهر اول خارج شد و وارد فهرست ده شهر اول کشور قرار گرفت. در دهه هفتاد جایگاه شانزدهم را داشت و در دهه هشتاد به بالاتر از جایگاه بیستم رسید. در دهه نود نیز متاسفانه در این فرایند نزولی جایگاه رشت تغییر اساسی اتفاق نیفتاده است.
ایده های خوب و همراهی مسئولان و کنار گذاشتن اختلافات، علیرغم مخالفتها و درگیری های شدیدی که در آن زمان درگرفت، نه تنها سبب حل معضلات پیچیده ی مرکز شهر رشت شد، بلکه این مکان را به نگین شهررشت تبدیل کرد.
رشت یکی از شهرهای زنده دنیاست که از لحاظ پویایی و جریان زندگی پتانسیل های بالایی برای جذب گردشگر دارد ، به خصوص از حیث زندگی شبانه ای که درگیلان و به ویژه رشت در جریان است در ایران کم نظیر است و جذابیت های شبانه گردشگری آن را می توان با شهرهای معروف همیشه بیدار دنیا مانند پاریس و دهلی و مادرید و دبی قابل مقایسه است.
تنوع غذایی جاری در رشت و باز بودن اصناف تا پاسی از شب باعث شده پیاده راه فرهنگی رشت به مکانی جذاب برای خانواده ها تبدیل شود تا پس از یک روز کار سخت ساعاتی را به دور از دغدغه آلودگی و سروصدای ماشینها در کنار مجسمه های زیبا، فواره ها و درختانی که باسلیقه کاشته شده اند بگذارنند.
علاوه براینها، اجرای این طرح،ترافیک پیچیده این منطقه را حل کرد،وضعیت دستفروشان را ساماندهی نمود،مکان بسیار مناسبی برای خرید بدون دغدغه ی مردم و اجرای انواع برنامه های فرهنگی فراهم کرد ونظم و امنیت را در منطقه سوق الجیشی شهرداری برقرار کرد.
اکنون پیاده راه فرهنگی رشت که به واسطه فضای مجازی به یکی از مقاصد مهم توریستی گیلان بدل شده است،نمونه خوبی از مدیریت درست شهری است که توانسته نماد تلفیق اقتصاد و توریست وتاریخ باشد و همرده اماکنی مانند میدان نقش جهان اصفهان در میراث فرهنگی کشور ماندگارشود.
چه خوب است مسئولان اندکی از حاشیه امنیت صندلی پست خود بیرون بیایند و با کمک مشاوران و متخصصان کاربلد فرهنگی و گردشگری،اماکن بالقوه را که در استان بسیار فراوانند شناسایی وبا اجرای طرحهای کارشناسی شده به رونق وهدفمندشدن توریست فرهنگی و اقتصادی در گیلان کمک کنند./شلتوک
