کارگروه احیای رودخانه های گوهررود وزرجوب و تالاب انزلی

215
 به گزارش شلتوک ،رئیس جمهور در حاشیه پانزدهمین سفر استانی خود، از رودخانه‌های زرجوب و گوهررود رشت بازدید کرده و تأکید کرده بود: کلیه دستگاههای ذیربط هر چه سریعترباید برای بهبود وضعیت این رودخانه‌ها تمهیدات لازم را در نظر بگیرند ، و قطعا دولت نیز اعتبارات لازم برای برطرف کردن این معضل مهم زیست محیطی را فراهم خواهد کرد.
در پی دستور رئیس جمهوری، کارگروه ویژه احیای تالاب انزلی و رودخانه های گوهررود و زرجوب رشت به ریاست دکتر عباسی استاندار گیلان برگزار شد.
اسدالله عباسی به حضور میدانی رئیس‌جمهوری و بازدید از وضعیت نامناسب رودخانه‌های گوهر رود و زرجوب اشاره کرد و گفت: دوشنبه ۱۱ بهمن ماه جلسه‌ای در راستای اجرای مصوبات سفر با حضور معاون اجرایی ریاست جمهوری در تهران برگزار می‌شود که قطعا تصمیمات اثربخشی خواهد داشت.
عباسی در این کارگروه به حضور میدانی رئیس‌جمهوری و بازدید از وضعیت نامناسب رودخانه های گوهر رود و زرجوب اشاره و خاطرنشان کرد: تأکید آیت الله دکتر رئیسی در جلسات مختلف سفر روز گذشته به گیلان به احیای تالاب بندرانزلی و این دو رودخانه ارزشمند، نشان از اهمیت بالا برای رفع این مشکل دارد.
او با تاکید بر فوریت این مسئله ،دستور تشکیل سریع دبیرخانه احیای تالاب انزلی و رودخانه‌های گوهررود و زرجوب را داد و افزود :”   باید از ورود آلودگی به رودخانه‌های گوهررود و زرجوب که بخشی از آن به دلیل شیرابه‌های سراوان، شهرک‌های صنعتی، بیمارستان‌ها، فاضلاب خانگی مجتمع مسکن مهر و دیگر اماکن شهر رشت است، جلوگیری تا از این طریق تالاب انزلی نیز احیا شود.”
عباسی با اشاره به اینکه احیای رودخانه ها علاوه بر مشکلات زیست محیطی ارتقای سلامت جامعه را نیز در پی دارد  افزود:” باید کارهای اساسی و اصولی در راستای رفع مشکلات این حوزه با تشکیل دبیرخانه کارگروه ویژه صورت گیرد.”
رودخانه زرجوب و گوهررود دو رود شهر رودگذر رشت می باشند.زرجوب  از کوه‌های کم ارتفاع هزار مرز، نیزه سر، جوکلبندان و کچا از حدود ۲۵ کیلومتری جنوب شهر رشت سرچشمه می‌گیرد، پس از عبور از منطقه «بهدان» و «چوماچا» و پیوستن به رودخانه گوهررود رودخانه پیربازار رود را تشکیل می‌دهد به بخش شرقی تالاب انزلی وارد می‌شود. این رودخانه با متوسط حجم سالانه ۱۷۳/۴ میلیون متر مکعب یکی از منابع اصلی و مهم تأمین آب تالاب انزلی به‌شمار می‌رود.
گوهررود نیز از ارتفاعات بالادست روستای عزیزکیان واقع در ۱۵ کیلومتری جنوب رشت سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از دهستان لاکان و ورود به شهر رشت و گذر از محله های پل طالشان، منظریه، پارک شهر، رازی، قلی پور و پیربازار، سرانجام با پیوستن به دیگر رودخانه رشت یعنی رود زرجوب رودخانه پیربازار رود را تشکیل می‌دهد و از شمال شهر رشت خارج شده در انتها به دریای کاسپین و تالاب انزلی می‌ریزد.
در گذشته این رودخانه از مکان‌های دیدنی رشت به‌شمار می‌آمد و کنار زرجوب (سیاهرود)  دو چشمه وجود داشت که آب آشامیدنی ساکنانش را تأمین می‌کرد؛ و در آن ماهیگیری نیز می‌شد. اما امروزه این رود با ورود فاضلاب موجب آلودگی و انتقال این آلودگی‌ها به تالاب انزلی و ایجاد چهره ناخوشایند شهری می‌شود. رودخانه‌های گوهررود و زرجوب رشت به کانال انتقال فاضلاب تبدیل شده‌است که از این فاضلاب خالص در کشاورزی استفاده می‌شود و این استان از استان‌های پرخطر در آلودگی آب است.
دفع بخش عظیمی از فاضلاب‌های شهری و دارویی و کارخانجات، نفس این دو رودخانه را به شماره انداخته است. از طرفی سایت زباله‌ی سراوان نیز عامل مهمی برای آلودگی این دو رگه‌ی اصلی حیات استان است. گوهررود که از ارتفاعات سراوان سرچشمه میگیرد، در طول مسیر زباله‌ها و پساب‌های ناشی از این سایت را با خود همراه می‌کند و در ادامه با پیوستن به رودخانه‌های زرجوب و رود پیربازار از قسمت شرقی، وارد تالاب انزلی می‌شوند. در نتیجه حیات این قسمت از تالاب هم رو به نابودی است.
وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب شهری گیلان به عنوان متولی و دستگاه مسئول اصلی جمع‌آوری فاضلاب شهری رشت در خرداد ماه ۱۳۹۱ اعلام کرد پس از دریافت صدها میلیون دلار پروژه بانک جهانی برای جمع‌آوری فاضلاب رشت فقط حدود یک سوم آن اجراشده و تنها ۱۰ درصد از کل پروژه در خط بهره‌برداری قرار دارد. این پروژه پس از چندین سال با عدم مدیریت با کمتر از ۲۰ درصد پیشرفت نیمه کاره رها شد تا همچنان فاضلاب رشت به رودخانه‌های این شهر سرازیر شود
علاوه بر اعتبارات ملی و استانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب شهری گیلان در اردیبهشت ۱۳۹۴ وعده داد در حاشیه رودخانه‌های رشت ۱۰ تصفیه‌خانه لوکال احداث شود و هر سال دو تصفیه‌خانه برای دو رودخانه شهر رشت به بهره‌برداری برسد و تا سال ۱۳۹۷ فاضلاب شهری به رودخانه‌های رشت وارد نخواهد شد.
حال باید دید پس از سالها انتظار و تلاش دوستداران محیط زیست گیلان ، اکنون که بالاترین مقام دولت نسبت به این مسئله حساسیت ویژه ای نشان داده و خواستار رسیدگی سریع این مسئله شده است ، سرانجام تغییری در احوالات این دو رودخانه مهم گیلان حاصل خواهد شد یا خیر!
البته باید گفت ، دستور و اعتبار مرکز نشینان کافی نیست و همت مسئولان گیلان و پیگیری و نظارت نمایندگان گیلانی هم باید چاشنی کار باشد وگرنه مانند دیگر پروزه های نیمه تمام و معضلات زیست محیطی حل این معضل نیز ابتر خواهد ماند
باید صبر کنیم و ببینیم این بار گره کار این نعمتهای جاری بازی خواهد شد ؟ / شلتوک