فرمانده گروه واگنر علیه روسیه اعلام جنگ کرده و در بخش هایی از شهر روستوف مسلط شده و مسکو را تهدید کرده است. اما سؤالی که وجود دارد، این است که گروه واگنر چه کسانی هستند و چه می خواهند؟اخبار منتشره در مورد تضاد وزارت دفاع روسیه با یک گروه نظامی خصوصی دراین کشور در روزهای اخیر، سبب شده تا سوالات متعددی در مورد فعالیت گروهی موسوم به «واگنر» مطرح شود. گروهی که اقدامات آن پیش از این کمتر رسانه‌ای شده بود. فرمانده گروه واگنر علیه روسیه اعلام جنگ کرده و در بخش هایی از شهر روستوف مسلط شده و مسکو را تهدید کرده است. ولایمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز در واکنش به این اقدام واگنر، دستور سرکوب شورش را صادر کرد. اما گروه واگنر چه کسانی هستند و چه می خواهند؟
گروه واگنر چگونه متولد شد و نیروهای آن چه کسانی هستند؟
اطلاعات مرتبط با گروه واگنر (PMC Wagner) که به عنوان یک گروه مزدور شبه نظامی خصوصی که برای ارتش روسیه کار می کند برای اولین بار در سال ۲۰۱۴ رسانه‌ای شد، زمانی که این گروه از نیروهای جدایی طلب طرفدار روسیه در شرق اوکراین حمایت می کرد. تا آن زمان، واگنر یک سازمان مخفی بود که بیشتر در آفریقا و خاورمیانه فعالیت می کرد و گمانه زنی ها حاکی از آن است که فقط ۵۰۰۰ جنگجو داشته که اکثراً سابقه فعالیت در هنگ های نخبه و نیروهای ویژه روسیه را داشته اند. اما این گروه مخفی ، از آن زمان به بعد رشد قابل توجهی داشته است.
وزارت دفاع بریتانیا در ژانویه ضمن اینکه واگنر را یک گروه مزدور نظامی وابسته به روسیه معرفی کرد، اعلام نمود: تقریباً به طور قطع واگنر اکنون ۵۰۰۰۰ جنگجو در اوکراین را فرماندهی می‌کند و به یکی از اجزای اصلی کارزار اوکراین تبدیل شده است. شورای امنیت ملی آمریکا نیز درابتدای سال جاری میلادی اعلام کرد که حدود ۸۰ درصد از نیروهای واگنر در اوکراین از زندان ها خارج شده اند.
طبق این گزارش، اگرچه نیروهای مزدور در روسیه غیرقانونی هستند، گروه واگنر در سال ۲۰۲۲ به عنوان یک شرکت ثبت شد و یک دفتر مرکزی جدید در سن پترزبورگ افتتاح کرد. ایالات متحده، واگنر را یک گروه جنایتکار معرفر کرده و علیه آن اقدامات تحریمی انجام داده است. «دکتر ساموئل رامانی» از اندیشکده موسسه Royal United Services می‌گوید: این سازمان آشکارا در شهرهای روسیه، روی بیلبوردها استخدام می‌کند و در رسانه‌های روسی به عنوان سازمان میهن‌پرستان نام برده می‌شود
گروه واگنر چگونه شروع به کار کرد؟
گروه واگنر که توسط تاجر روسی «یوگنی پریگوژین» تأسیس شد، یک شرکت نظامی خصوصی برجسته مرتبط با کرملین (PMC) است. این گروه اولین بار در سال ۲۰۱۴ در جریان الحاق کریمه به روسیه پدیدار شد و از آن زمان در سوریه و حداقل نیمی از کشورهای آفریقایی فعالیت کرده است.
واگنر به جای یک نهاد واحد، شبکه ای پیچیده از شرکت ها و گروه های مزدور است که عملیات آنها ارتباط نزدیکی با جامعه نظامی و اطلاعاتی روسیه دارد. تخمین زده شده است که حدود پنج هزار عضو در سراسر آفریقا مستقر هستند، ترکیبی از سربازان سابق روسی، محکومان، و اتباع خارجی.
تاکنون جزئیات زیادی از اقدامات رهبر این گروه منتشر نشده اما هر از گاه برخی اطلاعات از جمله استخدام زندانیان روسی برای گروه واگنربه رسانه‌ها درز پیدا کرده است . برخی ویدئوها در فضای مجازی از سخنرانی های وی برای زندانیان روسیه منتشر شده است. «تریسی جرمن»استاد درگیری و امنیت در کینگز کالج لندن به یک رسانه غربی می گوید: اولین عملیات گروه واگنر کمک به روسیه برای الحاق کریمه در سال ۲۰۱۴ بود.
دایره فعالیت واگنر در کدام جغرافیا بوده است؟
گزارش های منتشره رسانه‌های غربی حاکی است مزدوران گروه واگنر تاکنون در کشورهای مختلفی حضور داشته و اهداف مختلف نظامی را مورد پیگیری قرار داده اند که برخی از موارد آن به شرح ذیل است:
– این گروه از سال ۲۰۱۵، در سوریه مستقر است و در کنار نیروهای طرفدار دولت جنگیده و از میادین نفتی محافظت می کند.
-
علاوه براین ردپای واگنر در لیبی نیز توسط نهادهای امنیتی غرب رصد شده و گفته می شود این گروه از نیروهای وفادار به ژنرال خلیفه «حفتر» حمایت می کنند.
-
جمهوری آفریقای مرکزی (CAR) از گروه واگنر برای محافظت از معادن الماس دعوت کرده است و گمان می رود که از معادن طلا در سودان محافظت کند.
-
دولت مالی در غرب آفریقا از گروه واگنر علیه گروه های شبه نظامی اسلامی استفاده می کند.
-
طبق گزارش الجزیره ، این گروه مزدور متهم به غارت منابع طلای سودان برای تامین مالی عملیات در اوکراین است.
-
نیروهای گروه واگنر در سال ۲۰۱۹ به موزامبیک اعزام شدند تا به مبارزه با دولت خودخوانده در استان شمالی «کابو دلگادو» کمک کنند. اما این گروه نتوانست شورش را مهار کند و پس از چند ماه از منطقه عقب نشینی کرد.
